คอลัมน์ ลับเฉพาะ : ชำแหละรายได้ YouTuber วิถีขี่ช้างจับตั๊กแตน

เรื่อง : สกลวรรธน์ ธัญคุณากูลรัชต์

Key Data

ฐานข้อมูล TNS Connected Life ปี 2557

 - กลุ่มผู้ใช้อายุ 25-34 ปี เป็น Active User หรือ ผู้ที่ชอบการชมวิดีโอออนไลน์มากที่สุด

Google ประเทศไทย ปี 2559

 -คนไทยรับชม YouTuber มากที่สุดติด 1 ใน 10 ของโลก
-คนต่างจังหวัดเสพยูทูป เฉลี่ย 39 นาทีต่อครั้ง คนเมืองเสพยูทูปเฉลี่ย 33 นาทีต่อครั้ง

PETONG Channel 9 มกราคม 2560
-ทำยอดคนดูได้ 1,270,482 รับรายได้ 1,314 บาท

YouTube Summit 2017 + positioningmag ปี 2559

 -มีYouTube Creators 100,000 ราย

 -เป็น Gold Button 51 ช่อง

- เป็น Silver Button 600 ช่อง

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

“อยากมีรายได้พร้อมกับได้ทำในสิ่งที่ตนเองรัก” คงเป็นฝันของใครหลายๆ ที่อยากได้ทำในสิ่งที่ตนเองหลงใหลแถมยังมีเงินเข้ากระเป๋า ทว่า ในความเป็นจริง เรื่องที่เหมือนฝันเช่นนี้ยากนักที่จะได้อย่างใจหวัง เพราะบางครั้งอาจได้งานที่ชอบแต่เงินไม่ดีพอหรือบางครั้งอาจได้เงินดีแต่งานไม่ถูกใจ เรื่องเหล่านี้คนทำงานเข้าใจดี จนกระทั้งเว็บไซต์ YouTube ถูกสร้างขึ้นและมาถึงยุคที่เว็บไซต์นี้ได้รับความนิยมอย่างสุดขีด ฝันของใครหลายคนที่จะทำสิ่งที่ชอบพร้อมรับทรัพย์ไปด้วยก็กลายเป็นจริงไปในบัดดล ทำให้บางคนถึงขั้นลาออกจากงานประจำและเลือกที่จะกระโจนเข้าสู่เวทีของ YouTube อย่างจริงจัง เพื่อมาเสนอแนวคิดหรือเรื่องราวที่น่าสนใจให้กลายเป็นที่จดจำของคนในสังคม ก่อนนำไปสู่เป้าหมายข้อถัดไป คือการได้รับรายได้จาก YouTube ขึ้นหลักหมื่นหลักแสน

อย่างไรก็ตาม ในความเป็นจริงที่หลายคนไม่รู้หรือแม้แต่ YouTube เองก็ไม่อยากให้รู้ นั้นคือการสร้างรายได้บนเนื้อหาวีดีโอ นอกจากจะต้องใช้สมองและการทุ่มทุกแรงกายแรงใจอย่างมากมายแล้ว ผลกำไรที่หวังว่าจะงอกเงยสวยงามกลับไม่ได้มากมายอย่างที่ใครคาดหวัง จนบางครั้งมีลักษณะเข้าสุภาษิต “ขี่ช้างจับตั๊กแตน” ไม่มีผิด

PETONG Channel ช่อง YouTuber ที่นำเสนอการรีวิวเครื่องมืออิเล็กทรอนิกส์ ได้แสดงให้เห็นถึงรายได้จากการทำยูทูป โดยได้นำวีดีโอหนึ่งที่ตนเองเคยทำไว้ ซึ่งคนเข้าชมกว่า 1,270,482 ครั้ง เพื่อค้นหารายได้จากวีดีโอดังกล่าว ผลปรากฏว่าเงินที่ PETONG Channel ได้รับ เป็นจำนวนเงินทั้งหมด 37 ดอลลาร์ หรือคิดเป็นเงินไทยประมาณ 1,314 บาท โดยตัวเลขดังกล่าวไม่สามารถระบุได้แน่ชัดว่าจำนวนรายได้จะเท่ากันทุกคลิป เพราะในจุดนี้ขึ้นอยู่กับข้อสัญญาระหว่างYouTuber กับ YouTube หรือข้อตกลงเจ้าของโฆษณาว่าจะให้คุณเท่าไหร่ จึงอาจสรุปได้ว่าหากคลิปสร้างคนดูคลิปถึงหลักล้าน คุณมีโอกาสรับรายได้จาก YouTube เฉลี่ย 1,000 บาท

(PETONG Channel)

 ซึ่งในมุมหนึ่งถือเป็นตัวเลขที่สูง เมื่อเทียบกับ YouTuber อีกหลายๆ คนที่อาจทำคลิปมาเป็นร้อยคลิป แต่มีรายได้ไม่ถึง 100 บาท เนื่องจากจำนวนผู้ชมไม่สูงพอ แต่ในอีกมุมหนึ่งรายได้ส่วนนี้ก็แลกมาด้วยต้นทุนที่สูงไม่ใช่น้อย ในการใช้พลังงานของผู้สร้าง ทั้งไอเดีย เวลา แรงกาย อุปกรณ์การถ่าย ค่าเดินทาง ฯลฯ เพื่อให้ได้มาซึ่งวีดีโอหนึ่งชิ้น โดยที่คุณไม่สามารถคาดการณ์ได้ว่าวีดีโอตัวนั้นจะถูกใจผู้ชมขนาดที่คนกดไลค์กดแชร์จนได้คนดูเป็นล้านหรือไม่ และนั้นก็ยังไม่สำคัญเท่าแบรนด์ผลิตภัณฑ์ต่างๆ หรือโฆษณาจะสนใจมาลงโฆษณากับคุณหรือไม่

 ใช่แล้วครับนอกจากจะต้องสร้างเนื้อหาดีๆ มีคุณภาพเป็นที่ถูกใจคนเข้ามาดูแล้ว คุณยังต้องประเมินถึงความเป็นไปได้ที่คลิปวีดีโอของคุณจะเป็นที่ต้องตาต้องใจหรือมีคนเข้าชมมากเพียงพอที่โฆษณาต่างๆ จะสนใจมาลงโฆษณาในคลิปของคุณหรือไม่ การที่เหล่า advertise พุ่งเป้าไปที่ YouTuber ที่มีผู้ติดตาม (subscribe) มากๆ หรือคลิปที่มีคนดูเยอะๆ เพราะจะเป็นการสร้างโอกาสขึ้นโฆษณาให้เห็นมากขึ้นนั้นเอง แต่เปอร์เซ็นในการขึ้นโฆษณาก็มีจำนวนน้อย นั้นเป็นการทลายข้อสงสัยว่าทำไม YouTuber บางคนทำคลิปออกมา มีคนดูเยอะ แต่รายได้กับไม่ได้สูงมากนัก เพราะบางครั้งโฆษณาไม่ได้ขึ้นมากพอนั้นเอง

  My Mate Nate ได้เคยอธิบายที่มาของรายได้จาก YouTube ผ่านคลิป “เฉลยความลับ! คนไทยทำยูทูปได้เงินเท่าไร?!!” โดยชี้ให้เห็นว่า แม้จะมีการทำคลิปวีดีโอคนดูเป็นล้าน แต่นั้นไม่ได้หมายความว่าเราจะได้รายได้สูงตามผู้ชมคลิป เพราะ YouTube จะประเมินรายได้จากโฆษณาที่ขึ้นให้เห็นบนคลิปเท่านั้น ซึ่งโอกาสที่โฆษณาจะขึ้นให้เห็นบนคลิปเฉลี่ยเพียง 5 - 10% ต่อครั้ง และจำนวนโฆษณาที่ขึ้นบนคลิปนั้นเองคือโอกาสทำรายได้ของ YouTuber ที่แท้จริง

มาถึงตรงนี้หลายคนคิดว่าถึงเวลารับทรัพย์แล้วใช่ไหมครับ แท้จริงแล้วไม่ใช่เลย หลังมีการลงโฆษณา ทาง YouTube จะคำนวณสัดส่วนรายได้สุทธิที่ YouTuber ควรได้รับ ซึ่งทาง YouTuber ไม่มีทางได้เงินทั้งหมด 100% จากเงินค่าโฆษณาทั้งหมด เพราะมีค่าใช้จ่ายบางอย่างภายใต้ข้อสัญญากับ YouTube ที่ต้องชำระตามข้อตกลง

(ตารางแสดงผลรายได้จากคลิปวีดีโอ)

“ค่าธรรมเนียม” หรือ “ค่าผ่านทาง”  คือสิ่งที่ YouTuber จะต้องชำระกับ YouTube โดยอัตโนมัติทุกครั้งที่มีการลงโฆษณา เช่น มีผู้ลงโฆษณาในคลิปคุณ 1,000,000 บาท คุณก็จะถูกหักค่าพื้นที่บน YouTube กว่า 50% รวมแบรนด์ที่ทำการโฆษณากับคุณก็จะหักค่าค้ำประกันการกดโฆษณาอีกครึ่งหนึ่งจาก 50% ที่เหลือ (กล่าวคือ ถ้าผู้เข้ามาชมคลิปเห็นโฆษณาแต่ไม่ได้กดเข้าชมโฆษณามากพอ YouTuber ก็จะไม่ได้เงินก้อนนี้จากผู้ลงโฆษณาที่หักไป) นี้ยังไม่รวมค่าภาษีต่างๆ และค่าว่าจ้างในกรณีที่ YouTuber จ้างบริษัทต่างๆ ในการทำการตลาดออนไลน์ให้ เมื่อคำนวณรายได้ที่ทาง YouTuber ที่จะได้รับจริงๆ มีเพียง 5 – 10 % เท่านั้น ทั้งนี้นี้คือการประมาณการณ์จากอัตราการลงโฆษณาที่สูงมากเท่านั้น บางครั้งคุณอาจได้รับค่าโฆษณาเฉลี่ยอยู่ที่ 10,000 หรือ 1,000 บาท และเมื่อหักลบค่าธรรมเนียมและค่าใช้จ่ายทั้งหมด คุณอาจได้รับรายได้ต่ำกว่า 4 - 1% ก็เป็นได้ และถ้าผู้เช้ามาชมคลิปน้อย โอกาสที่โฆษณาจะขึ้นให้เห็นก็น้อยตามไปด้วย ส่งผลให้โอกาสได้รายได้จาก YouTube ก็น้อยลงไปกว่า 1% ก็เป็นไปได้

              ฟังถึงจุดนี้ อาจทำใครบางอาจรู้สึกหดหู่และไม่อยากจะทำ YouTube อีกต่อไป ถึงกระนั้น ภายใต้โอกาสที่จะได้รายได้จะเป็นไปได้ต่ำ แต่หาก YouTuber มีความพยายามและขยันหมั่นเพียรในการสร้างผลงานดีๆ มีคุณภาพออกมากพอ โอกาสที่คุณจะได้รายได้มากกว่า 5% ก็มีอยู่ไม่น้อยเช่นกัน

เนื่องจาก YouTuber หรือ Creators ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องหารายได้โดยอาศัย channel อยู่เพียงช่องเดียว เสมอไป คุณสามารถสร้างช่องอื่นๆ เพื่อรองรับเนื้อหาที่แตกต่างออกไปได้ (เหมือนบางคนที่มีโทรศัพท์มากกว่าหนึ่งเครื่องเพื่อไว้ใช้คุยงานหรือคุยเรื่องส่วนตัว) ซึ่งช่องดังกล่าวจะทำให้อัตลักษณ์ทั้ง เนื้อหา รูปแบบการนำเสนอ มีความชัดเจนมากขึ้น ซึ่งจะทำให้ผู้ลงโฆษณาเห็นคุณได้ชัดมากขึ้นนั้นเอง และยิ่งช่องคุณมีคาแรคเตอร์โดดเด่นมากเท่าไหร่ โอกาสที่โฆษณาจะมาลงกับคุณก็มีมากขึ้นไปด้วย บางครั้งอาจถึงขั้นทำโฆษณาถึงคุณโดยตรง เช่น ให้คุณใช้ผลิตภัณฑ์ของเขาระหว่างถ่ายวีดีโอ ซึ่งนั้นจะทำให้เราได้รายได้จากโฆษณาโดยตรง โดยไม่ต้องผ่าน “ค่าผ่านทาง” จาก YouTube ในการหัก 50% รวมไปถึงช่องเหล่านี้นอกจากสร้างคลิปแล้ว ยังสามารถขายสินค้าหรือผลิตภัณฑ์ภายใต้แบรนด์ของเราได้อีกด้วย

(Silver Button)

 สิ่งต่อไปที่ควรทำที่คาดว่าใครหลายคนต้องรู้อยู่แล้ว คือการสร้างผู้ติดตาม (subscribe) ในระดับ Silver Button หรือ ช่องที่มีผู้ติดตาม 100,000 รายขึ้นไป เพราะถือเป็นข้อมูลเบื้องต้นที่นักโฆษณาจะพิจารณาในการลงโฆษณา โดยปัจจุบันมีช่องที่อยู่ในระดับ Silver Button ถึง 600 ช่อง สะท้อนให้เห็นถึงความนิยมในเว็บไซต์ YouTube ที่มีมากขึ้น และนั้นจะเป็นโอกาสสูงที่คุณจะสามารถสร้างคนติดตามหลักแสนได้โดยง่าย ทว่า การได้มาซึ่งผู้ติดตามต้องได้มาจากเนื้อหาคุณภาพจะเป็นสิ่งที่ดีที่สุด เนื่องจากมีคนบางกลุ่มทำการไปคอมเม้นช่องต่างๆ เพื่อให้ให้คนมาติดตามช่องของตนเองซึ่งถือเป็นวิธีที่ผิดเพราะการกระทำนี้อาจทำให้เกิดยอดคนดูได้จำนวนหนึ่ง แต่ถ้าหากเนื้อหาไม่ดีพอที่จะดึงคนดูเหล่านั้นได้ ช่องนั้นก็ต้องตายไปอยู่ดี  

สำหรับใครที่อยากเป็น YouTuber แต่ยังไม่มีแรงบันดาลใจหรือไอเดียที่จะทำเนื้อหาออกมา บรรสรณ์ขอแนะนำ youtube creator academy ที่เป็นแหล่งรวมบทเรียนขั้นพื้นฐานในการสร้างช่องที่มีประสิทธิภาพและการเพิ่มผู้ติดตามได้มีศักยภาพ รวมไปขั้นตอนที่มารายได้จาก YouTube และที่น่าสนใจไปมากกว่านั้นคือแบบทดสอบที่สอดแทรกอยู่ในบทเรียน พร้อมเฉลย เพราะการทำแบบทดสอบจะทำให้คุณมีความเข้าใจสอดรับกับทิศทางของการสร้างผลงานให้ประสบความสำเร็จอีกด้วย