คอลัมน์ Golden Ranks : 3 สิ่งที่ประชาชนอยากเห็นในกระบวนการยุติธรรมไทย

เรื่อง : สกลวรรธน์ ธัญคุณากูลรัชต์

นับเป็นประเด็นที่ประชาชนจับตาเป็นอย่างมากกับความโปร่งใสกระบวนการยุติธรรมของประเทศไทย เพราะจากการแก้ไขหลายคดีที่ผ่าน ค่อนข้างค้านสายตาประชาชนส่วนใหญ่เป็นอย่างมาก ทำให้เกิดเสียงต้งอการปฏิวัติวงการยุติธรรมของไทยหนาหูมากขึ้นเรื่อยๆ จนทาง Bansorn อดที่จะหยิบยกประเด็นดังกล่าวมาทำแบบสำรวจสอบถามถึงความเห็นของประชาชนต่อขั้นตอนกระบวนการยุติธรรมของประเทศไทยส่วนใดที่ควรปรับปรุงมากที่สุดไม่ได้ และนี้คือความเห็นจากประชาชนบางส่วนต่อกระบวนการยุติธรรมไทย

3. ศาลยุติธรรม  ผู้ตอบ : (4%)

ในสายตาประชาชนอยากให้แก้ไข Rank : C

ถือว่าเป็นภาพรวมของกระบวนการยุติธรรมที่หากส่วนนี้เป็นปัญหานั้นจะส่งผลต่อกระบวนการยุติธรรมอื่นๆ ทั้งหมด โดยศาลของประเทศไทยจะมีศาลอยู่ 3 ชั้น ได้แก่ ศาลชั้นต้น ศาลอุทธรณ์ และศาลฎีกา ซึ่งขั้นตอนการศาลไทยจะเป็นรูปแบบ ระบบกล่าวหา โดยผู้พิพากษาเป็นคนกลางทำหน้าที่ตัดสินคดีความ ซึ่งทั้ง 3 ศาลยังจำแนกเป็น ศาลแพ่ง ศาลอาญา ศาลจังหวัด ศาลแขวง ศาลแรงงาน ศาลภาษี ศาลเด็กและเยาวชน เป็นต้น แน่นอนว่าด้วยขั้นตอนที่ซับซ้อนเช่นนี้ ย่อมทำให้การดำเนินการในการตัดสินคดีความล่าช้าออกไปด้วย

ในแง่หนึ่งอาจเป็นผลดีหากคดีมีความคลุมเครือไม่ชัดแจ้ง การมีศาล 3 ขั้น จะช่วยกันดุลพินิจคดีได้ระเอียดและแม่นยำมากขึ้น อีกทั้งระบบศาลไทยเป็นการกล่าวหา การมีหลายศาลคือการให้โอกาสจำเลยได้เตรียมหลักฐานในการต่อสู้คดี ทว่า ปัจจุบันเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทในชีวิตมากขึ้น ส่งผลให้เกิดหลักฐานบางอย่างที่ชี้ตัวผู้ร้ายได้อย่างชัดเจน ถึงกระนั้น ศาลก็ยังคงยึดหลักการดำเนินการตามขั้นตอน ซึ่งรูปแบบการทำงานเช่นนี้อาจไม่ทันความต้องการของประชาชนเท่าใดนัก

2.หลักกฎหมาย ผู้ตอบ : (20%)

ในสายตาประชาชนอยากให้แก้ไข Rank : B

                หลักกฎหมายคืออีกหนึ่งสิ่งที่ประชาชนส่วนใหญ่ต้องการให้แก้ไข เพื่อให้ทันต่อสถานการณ์และบริบทสังคมในปัจจุบันที่มีความรุนแรงมากขึ้นเรื่อยๆ โดยหลายเสียงส่วนใหญ่มีความต้องการให้หลักกฎหมายประเทศไทยมีการลงโทษที่เข้มข้นและเด็ดขาดมากขึ้น เนื่องจากใครหลายคนมองหลักกฎหมายที่มีการบัญญัติ ณ ตอนนี้ มีโทษที่เบาบางจนเกินไป ไม่เหมาะสมต่อผู้กระทำผิดได้กระทำลงไป แต่คงเป็นไปได้ยากหรือเป็นไปม่ได้เลยที่จะเปลี่ยนแปลงหลักกฎหมายของไทย

                เพราะการเปลี่ยนแปลงหลักกฎหมายหรือพระราชบัญญัตินอกจากจะมีต้องผ่านอย่างต่ำ 3 ขั้นตอน ได้แก่ 1.การพิจารณาหลักการทั่วไปและสาระสำคัญของกฎหมาย 2 .เป็นการตรวจพิจารณารายมาตรา โดยจะเป็นการตรวจพิจารณาทั้งในแง่เนื้อหากฎหมาย แบบของกฎหมาย รวมถึงถ้อยคำที่ใช้ 3. เป็นการตรวจพิจารณาความสมบูรณ์ของร่างพระราชบัญญัติทั้งฉบับ โดย 3 ขั้นตอนนี้จะต้องผ่านการพิจารณาของทุกหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ซึ่งรวมไปถึงคณะกรรมการกฤษฎีกา พอเมื่อตรวจสอบเรียบร้อยแล้วก็ยังไม่ประกาศใช้ เพราะคณะกรรมการกฤษฎีกาจะส่งร่างกฎหมาย ไปที่สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเพื่อเสนอร่างพระราชบัญญัติเข้าสู่การพิจารณาของคณะรัฐมนตรีอีกครั้งหนึ่ง  ซึ่งในตรงจุดนี้อาจเหมือนกับข้อที่แรกตรงความล่าช้า บางครั้งกว่ากฎหมายจะได้รับอนุมัติและได้ประกาศใช้อาจใช้เวลานานถึง 5 ปี

3.ตำรวจ ผู้ตอบ : (71%)

ในสายตาประชาชนอยากให้แก้ไข Rank : S

                ไม่ต้องอธิบายอะไรให้มากความและไม่แปลกใจที่ตำรวจ จะเป็นสิ่งที่ประชาชนมองว่ามีปัญหามากที่สุดในวงการยุติธรรมของไทย เพราะตลอดหลายปีที่ผ่านมา ข่าวแง่ลบของตำรวจมีให้เห็นเกือบทุกวัน พฤติกรรมเหล่านี้ได้หมักหมมจนกลายเป็นตะกอนทางสังคม ทำให้ประชาชนเกิดความเอือมระอากับตำรวจบางกลุ่มที่ไม่ยอมทำหน้าที่ดูแลประชาชนอย่างที่ควรจะเป็น อีกทั้งผลงานตำรวจในสายตาประชาชนที่เห็นมากที่สุดกลับไม่ใช่การให้ความยุติธรรมแต่เป็นการตั้งด่านหรือติดสินบนแทน เท่านั้นยังไม่พอในหลายความยังอ้างว่าตำรวจ 2 มาตรฐาน บริการเอื้อประโยชน์ให้กับผู้มีฐานะอีกด้วย สิ่งเหล่านี้ทำให้ประชาชนเลือกข้อนี้มากที่สุด