คอลัมน์ ลับเฉพาะ : AI ผู้ทลายจิตวิญญาณคน

เรื่อง : สกลวรรธน์ ธัญคุณากูลรัชต์

Key Data

ผลสำรวจจาก Microsoft

-          30% ของเด็กไทยเชื่อว่า AI และ Internet of Things อาจสร้างผลกระทบต่อการทำงาน

-          29% เชื่อว่าคนจะห่างเหินกันมากขึ้น

-          17% ความปลอดภัยด้านความเป็นส่วนตัวจะหายไป

ปัญญาประดิษฐ์ AlphaGo

-          ได้แข่งขันกับ เคอเจี๋ย นักเล่นหมากล้อมชาวจีนมือ 1 ของโลก โดย AlphaGo เป็นผู้ชนะ 3 กระดานรวด

ปัญญาประดิษฐ์ DoNotPay

-          Joshua Browder นักศึกษามหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ปีสอง วัย 19 ปี พัฒนาปัญญา DoNotPay ฐานะปัญญาประดิษฐ์

-          DoNotPay ปัญญาประดิษฐ์ที่ออกแบบมาในฐานะนักกฎหมาย โดยสามารถทำให้คดีกว่า 250,000 คดี สามารถชนะได้ถึง 64%

ปัญญาประดิษฐ์ AI-MATHS

-          นายหลิน ฮุย ผู้อำนวยการศูนย์ Big Data สถาบันวิจัยซูโจว มหาวิทยาลัยชิงหวา ผู้ประดิษฐ์ AI-MATHS โดยเป็นปัญญาประดิษฐ์เพื่อทดสอบปัญญาของ AI

-          ได้ทดสอบความสามารถ AI-MATHS ด้วยการสอบ Gaokao ซึ่งเป็นการสอบที่โหดที่สุดของประเทศจีน

ผลสำรวจ Forrester Research

-          ในอีก 5 ปีข้างหน้า AI จะเข้ามาแย่งงานพลเมืองอเมริกันในอัตรา 6% โดยยึดอาชีพบริการอัตโนมัติ เช่น แท็กซี่-รถบรรทุกไร้คนขับ

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

วันที่ 16 เมษายน 2559 ทาง Bansorn Magazine ได้เคยเคยบอกเล่าถึงปัญญาประดิษฐ์ที่นับวันจะมีความสามารถเหนือกว่ามนุษย์เข้าไปทุกทีการันตีความจริงข้อนี้ด้วย AlphaGo ปัญญาประดิษฐ์ที่สามารถทำงานได้แบบพลวัต สามารถปรับปรุงและพัฒนาการทำงานของตัวเองได้โดยไม่ต้องมีมนุษย์มาบงการ โดยใช้เกมกระดานหมากล้อมเป็นแบบทดสอบความสามารถของมัน  http://bansornmagazine.blogspot.com/2016/04/agideep-q-alphago.html ซึ่งผู้หาญกล้าต่อกรกับสมองกลในครั้งนั้นคือ Lee Sedol นักเล่นโกะระดับโลกจากเกาหลีใต้ ซึ่งผลการแข่งขัน เป็นที่ผิดคาดของใครหลายๆ คนเพราะ AlphaGo ได้เป็นผู้คว้าชัยชนะไป 4 เกม ขณะที่  Lee Sedol ชนะไปเพียง 1 เกมเท่านั้น

ถึงกระนั้น มนุษย์ก็ยังไม่ยอมแพ้ พร้อมมุ่งสร้างแบบทดสอบเพื่อหาสิ่งมายืนยันว่า “มนุษย์เหนือกว่าปัญญาประดิษฐ์” โดยวันที่ 22 พฤษภาคม 2560  มนุษย์ได้งัดไม้เด็ดก้นหีบอย่าง เคอเจี๋ย นักเล่นหมากล้อมชาวจีนวัย 19 ปี ผู้เป็นมือวางอันดับ 1 ของโลก มาเป็นผู้ประลองกับ  AlphaGo ซึ่งการเชิญบุคคลที่ได้การยอมรับว่า “ที่สุด”ของวงการหมากล้อม แน่นอนว่าย่อมมาพร้อมกับความคาดหวังในการคว้าชัยชนะจากปัญญาประดิษฐ์หรืออย่างน้อยก็ต้องสู้กันได้อย่างสูสี ทว่า ผลการแข่งขันกลับไม่ต่างอะไรจากปีก่อนเลย เคอเจี๋ย พ่ายแพ้ให้กับ AlphaGo ไปถึง 3 เกมติดต่อกัน ซึ่งศึกหมากล้อมกับปัญญาประดิษฐ์ในครั้งนี้ นอกจากจะเป็นการตอกย้ำศักยภาพอันเป็นเลิศที่อยู่เหนือจินตนาการของมนุษย์ มันยังได้สร้างความสะเทือนอารมณ์กับคนอยู่ไม่น้อย

เคอเจี๋ยร้องให้หลังประลองหมากล้อมกับ AlphaGo

เคอเจี๋ย เซียนโกะวัย 19 ปี ได้กล่าวหลังพ่ายแพ้ทั้งน้ำตาว่า ตนยอมรับศักยภาพ AlphaGo  ได้อยู่เหนือขอบเขตความสามารถของมนุษย์ไปเรียบร้อยแล้ว เพราะมันได้เดินโดยอ่านเกมอย่างเฉียบขาดพร้อมประมวลผลตั้งแต่ต้นจนจบเกม ซึ่งมนุษย์ไม่อาจจินตนาการได้ ด้าน แจ็ค หม่า CEO เว็บไซต์ออนไลน์ Alibaba ได้แสดงความไม่พอใจอย่างมากในงาน Big Data Expo ในการพัฒนา AlphaGo  เพราะเขามองว่าเครื่องจักรโดยพื้นฐานมีหลักการออกแบบมาเพื่อการทำงานที่เรียกว่า “สมบรูณ์แบบ” อยู่แล้ว ยิ่งไปยกอำนาจการคิดหรือตัดสินใจด้วยตนเองด้วยการมอบแรงบันดาลใจทางความคิด จน AlphaGo สามารถคิดแก้ไขและพัฒนาตนเองเหมือนมนุษย์ มนุษย์ธรรมดาย่อมไม่มีวันชนะได้ สิ่งสำคัญของการพัฒนาปัญญาประดิษฐ์คือการออกแบบเพื่อมาอำนวยความสะดวกของมนุษย์ ไม่ใช่ให้มันมีความสามารถเหนือกว่ามนุษย์  ขณะเดียวกัน หลังจากการแข่งขันระหว่าง เคอเจี๋ย  กับ AlphaGo จบลง ทางประเทศจีนก็ได้มีการระงับการเผยแพร่เนื้อหาการแข่งขันระหว่างทั้งสองในทุกช่องทางไม่ว่าสื่อออนไลน์หรือสื่อหลัก โดยสื่อตะวันตกเชื่อว่าจีนอาจรู้สึกเสียหน้า ที่นักเล่นโกะมือหนึ่งของชาติพ่ายแพ้ให้กับ AI อย่างขาดลอย

                การยอมรับความพ่ายแพ้อย่างศิโรราบของ เคอเจี๋ย การที่ แจ็ค หม่า แสดงความไม่พอใจอย่างมากต่อการพัฒนา  AlphaGo รวมถึงการปิดข่าวการแข่งขันของมนุษย์กับ AI ของประเทศจีน สิ่งเหล่านี้สะท้อนให้เห็นว่าปัญญาประดิษฐ์นอกจากจะชิงชัยชนะไปจากมนุษย์แล้ว ยังได้ปล้นสิ่งที่เรียกว่า “ความภาคภูมิใจในการเป็นมนุษย์” ไปอีกด้วย และการช่วงชิงนี้ จะกลายเป็นองค์ประกอบสำคัญที่จะทำให้ปัญญาประดิษฐ์หรือ AI ทำได้มากกว่าแย่งงานของเรา นั้นคือการแย่งชิงจิตวิญญาณของมนุษย์ 

                                                   DoNotPay ได้ให้คำปรึกษาด้านกฏหมายกับมนุษย์

เห็นได้จากด้านแนวคิดเรื่อง “ AI มีศักยภาพเหนือกว่ามนุษย์” ที่นับวันจะเริ่มแข็งแรงมากขึ้นเรื่อยๆ พร้อมกระจายไปสู่ในทุกวงการ แม้แต่ในวงการการศึกษาเองก็เริ่มให้ความสำคัญกับการพัฒนาความสามารถของ AI ถึงกับให้ AI-MATHS ปัญญาประดิษฐ์ผลผลิตจากมหาวิทยาลัยชิงหวา ได้เข้าสอบ Gaokao ซึ่งเป็นการสอบที่ว่ากันว่าหินที่สุดของประเทศจีน ซึ่งแม้ผลสอบที่ได้ออกมานั้นคะแนนของ AI-MATHS อาจไม่เยอะเท่าเด็กนักเรียนที่เข้าสอบ แต่คะแนนก็ยังอยู่ในระดับต้นๆ ของผู้เข้าสอบทั้งหมดอยู่ดี

                ไม่เพียงเท่านั้น “นักกฎหมาย” หนึ่งในอาชีพที่ต้องพึ่งผู้มีดุลยพินิจและเปี่ยมไปด้วยความยุติธรรมและคุณธรรมขั้นสูง รวมไปถึงความละเอียดระคอบในการวิเคราะห์บริบทของคดีเพื่อหาความ “สมเหตุสมผล” ได้เป็นอย่างดี ซึ่งอาชีพที่ต้องทำงานร่วมกับสิ่งที่ซับซ้อนอย่างความคิดของมนุษย์ ไม่มีสิ่งใดที่จะสามารถทำได้นอกจากมนุษย์ ทว่า อาชีพที่ต้องพึ่งพาความสามรถของมนุษย์นี้ก็มาถึงจุดที่ต้องสั่นคลอน Joshua Browder นักศึกษามหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดวัยเพียง 19 ได้พัฒนาโปรแกรมแชตบอตในรูปแบบปัญญาประดิษฐ์ภายใต้ชื่อ DoNotPay โดยมีบทบาทเป็น  “ที่ปรึกษาทางกฎหมาย” ในการตอบข้อกฎหมาย รวมไปถึงให้คำแนะนำและขั้นตอนการขอยื่นอุทธรณ์ ซึ่งตลอด 21 เดือนที่ให้ DoNotPay ได้ร่วมทำคดีกว่า 250,000 คดี เจ้าสมองกลนี้ได้ทำให้คดีชนะไปถึง 160,000 ดดี หรือประมาณ 64% คิดเป็นมูลค่า 4,000,000 เหรียญสหรัฐ 

Joshua Browder ผู้สร้าง DoNotPay

                ผลของการพัฒนาด้านวิทยาการอย่างไม่หยุดยั้ง ได้ขับเคลื่อนปัญญาประดิษฐ์ให้ก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว จน ณ วันนี้สมองจักรกลไม่เพียงทดสอบมนุษย์ แต่กำลังถึงขั้นท้าทายอัจฉริยภาพของเราอีกด้วย สร้างความหวาดหวั่นให้กับบางคน ที่เชื่อว่าอนาคตอาจต้องสูญเสียอำนาจให้กับ AI ในไม่ช้า ผลสำรวจจาก Microsoft เผยผลสำรวจความคิดเห็นของเด็กไทย ในหัวข้อ อนาคตด้านดิจิทัลในเอเชีย (Microsoft Asia Digital Future Survey) โดยเยาวชนไทยกว่า 30% กังวลถึงการมาของปัญญาประดิษฐ์อาจทำให้ตกงานได้และอีก 29% ยังมั่นใจว่าคุณค่าความสัมพันธ์ของมนุษย์จะลดลงเรื่อยๆ 

              "อนาคตหุ่นยนต์คงยึดโลก" ประโยคที่เคยเป็นเรื่องล้อเล่นในวงสนทนา แต่วันนี้กลายเป็นคำถามที่ทั้งโลกกำลังกังวลถึงอำนาจมนุษย์ในอนาคต สิ่งเหล่านี้คือสัญญาณสู่ยุคเทคโนโลยีดิจิตอลที่มีเครื่องจักรสมองกลเป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญ และยังเป็นเสียงระฆังเริ่มการแข่งขันเพื่อค้นหาผู้ที่มีปัญญาก้าวล้ำมากที่สุดนั้นคือใคร

“ระหว่าง ปัญญาประดิษฐ์กับปัญญามนุษย์”